معرفت در زیارت زمینه ساز حرکت و خودسازی است

خبرگزاری تسنیم، حضور در مزار ائمه معصومین (علیهم السلام) ما را آگاه می کند که اگر آن ها در قله اند، ما هنوز به دامنه هم نرسیده ایم. اگر آن ها مطهرند، ما هنوز به حداقل مراتب طهارت نیز دست نیافته ایم. اگر آن ها معصوم اند، ما درگیر معصیت هستیم. اگر آن ها برگزیده خداوند هستند، ما در دام ابلیس و هوای نفس مان گرفتاریم.

خاصیت زیارت این است که زمینه ساز تقابل و تقارن، و محاسبه و مقایسه ای است. تا زمانی که این سنجش انجام نگیرد، ما به کاستی ها و ضعف های خود پی نخواهیم برد.

در مقام زیارت، انسان می تواند خود ناقص را در برابر انسان کامل ببیند و کوچکی خود را در برابر آن بزرگ احساس کند. پس از آن، خود را مانند بیماری احساس می کند که به محضر طبیبی شرفیاب شده است. این چنین است که حرکت و خودسازی بزرگی را می تواند آغاز کند. زائر خود را در فضایی می بیند که جلوه های انسانی و مدل های خوب انسان های کامل در آن حضور دارند، لذا به ساحت آن ها درود می فرستد و مقامشان را تقدیس می کند.

بنابراین احساس می کند که زیارت به او حال و شور و شوق می دهد و هنگامی که از محضر ائمه (علیهم السلام) مرخص می شود، یک حالت شوق و شوری را در خود احساس می کند؛ گویی که به دیدار آن بزرگواران رفته و شاهد حضور آن عزیزان بوده است. این مشاهده، انگار برای او رخ داده است.

انتظارات مهم امام حسن عسکری (ع) از شیعیان

در زیارت نامه حضرت معصومه (س) می خوانیم که ما معتقدیم سلام و کلام ما را می شنوید و پاسخ می دهید. در اذن دخول حرم های شریفه نیز می گوییم: «یسمعون کلامی و یردون سلامی»؛ یعنی شما سلام های ما را پاسخ می دهید و آن را برمی گردانید.

همچنین در بخش دیگری از زیارت حضرت معصومه (س) که از امام رضا (ع) نقل شده، می خوانیم: «و ان لا یسلبنا معرفتکم انّه ولی قدیر؛ از خدای ولی و قدیر می خواهم که معرفت شما خانواده را از من سلب نکند.» در یکی از عبارات امیرالمؤمنین امام علی (ع) نیز داریم که اساس هر کاری معرفت و شناخت مؤمن است و می فرمایند: «ما مِن حَرَکَةٍ إِلاّ وأنتَ مُحتاجٌ فیها إِلی مَعرِفَةٍ؛ هیچ حرکتی نیست جز آن که تو در آن، نیازمند معرفت هستی.» یعنی برای هر نوع حرکت و خودسازی به شناخت نیاز داریم.

بر این اساس، زیارت را ملاقات و رسیدن به فیض، که در واقع به معنی قبولی آن زیارت است تعبیر می کنند. مقصود این است که در این نوع ملاقات، لازم نیست ما کسی را به چشم ببینیم. ما با کسی ملاقات می کنیم که وجود دارد، صدای ما را می شنود و حضور ما را می بیند.

به همین دلیل است که سلام و اظهار ادب و احترام به ساحت مقدس حضرت معصومه (س) از هر نقطه دنیا که باشد، به محضر ایشان می رسد.

نکته معرفتی دیگر این است که می توان به زبان خود و یا با هر زبانی، با حضرت صحبت کرد؛ فارسی، عربی یا هر زبان دیگری. اما ادب حضور و ادب ملاقات اقتضا می کند که با مضامین بلند عرفانی که خود امام علی بن موسی الرضا (ع) با آن زبان صحبت کرده اند، زیارت نامه را بخوانیم و عرض ادب کنیم.

به عنوان مثال، در زیارت امین الله، باید نام شریف آن امامی را که در محضرش حاضر هستیم، ببریم و خود را در محضر آن بزرگوار احساس کنیم. بسیار زیباست که در محضر معصوم خود را احساس کنیم و از او بخواهیم که دعای ما را اجابت کند. اگر به معانی این دعا و خواسته ها نیز توجه کنیم، قطعاً تجربه بهتری خواهیم داشت.

انتهای پیام/